Om een plastic modelbouwkit te bouwen, gebruiken we verschillende soorten lijm.
De meest gebruikte is de zogenaamde “plastic cement”, maar naarmate je verder komt in de hobby, zal je zeker ook andere soorten lijm tegenkomen. Dit artikel legt de meest voorkomende lijmsoorten uit die in de modelbouwpraktijk worden gebruikt. Niet alle lijmen zijn overigens exclusief voor modelbouw bedoeld.
1. Modelbouwlijm voor plastic
Deze lijm heeft verschillende namen afhankelijk van de fabrikant (Model glue, Plastic Cement…). Je vindt ze gemakkelijk bij merken zoals Tamiya, Revell, Faller, Mr Cement… Sommige worden geleverd met een naaldvormige applicator, zoals Revell of UHU. Andere zitten in kleine flesjes met een ingebouwd borsteltje, zoals Tamiya en Mr Cement. In sommige startersets krijg je ook kleine tubes die lijken op tandpastatubes – een wat verouderd en onhandig formaat omdat het moeilijk is om de hoeveelheid nauwkeurig te doseren.
Er bestaan ook verschillende versies op basis van vloeibaarheid. Normaal is het een vrij stroperige lijm, maar er zijn ook extra dunne versies (extra thin) die via capillaire werking aangebracht worden. Dit betekent dat je een beetje lijm op de voeg tussen twee onderdelen aanbrengt en de lijm zich in de spleet trekt.
Ten slotte bestaan er ook sneldrogende versies, wat erg handig is bij onderdelen die moeilijk lang op hun plaats te houden zijn tijdens het drogen.
Strikt genomen is het geen lijm, maar een oplosmiddel dat het plastic oppervlakkig oplost om zo een lasverbinding te creëren. Het oplosmiddel verdampt en het plastic wordt opnieuw hard. Je zult merken dat deze lijmen geen hout, papier of zelfs je vingers kunnen lijmen 🙂. Pas echter op voor vlekken van je vingers op plastic onderdelen!
2. Witte lijm (houtlijm, vinyl-lijm)
Hoewel deze lijm niet specifiek voor modelbouw bedoeld is, is ze in bepaalde toepassingen erg nuttig. Een van de bekendste toepassingen is het vastzetten van transparante onderdelen. Als je vliegtuigen, auto’s, vrachtwagens of motoren bouwt, zul je zeker transparante onderdelen moeten bevestigen. Hoewel je hiervoor ook de eerder genoemde lijmen kunt gebruiken, kunnen deze bij overmatig gebruik het plastic doen beslaan. Als je dit risico wilt beperken, bestaan er speciale lijmen voor dit doel, maar een eenvoudige witte lijm die met water afwasbaar is, werkt ook prima. Het voordeel van witte lijm is dat ze na het drogen transparant wordt. Gebruik vooral geen secondelijm (cyanoacrylaat), die veroorzaakt nog meer beslagen oppervlakken.
Sommige modelbouwers gebruiken witte lijm ook om onderdelen tijdelijk vast te zetten, bijvoorbeeld voor schilderwerk. Nadien kunnen de onderdelen relatief eenvoudig worden losgesneden met een cuttermes.
3. Secondelijm (Cyanoacrylaat)
Deze lijm staat ook bekend als superglue en is verkrijgbaar in doe-het-zelfwinkels. Het is een sterke, snelle lijm. Let op! Ze kan je vingers goed aan elkaar lijmen ;-). Ze is verkrijgbaar in een snelle of langzame versie. In modelbouwwinkels vind je vaak verpakkingen met handige applicators. Deze lijm wordt vaak gebruikt voor het verlijmen van harsdelen, fotogeëtste onderdelen of andere materialen die niet met plasticlijm verlijmd kunnen worden.
Er bestaan veel verschillende soorten, soms zelfs gekleurde lijm zodat de verbinding beter zichtbaar is. Dat kan handig zijn bij het schuren achteraf.
4. Neopreenlijm (contactlijm)
Ook deze lijm is niet specifiek voor modelbouw bedoeld, maar kan soms toch nuttig zijn. Ze is verkrijgbaar in de bouwmarkt en wordt als volgt gebruikt: je brengt lijm aan op beide delen en drukt ze daarna stevig tegen elkaar aan. Daarna zit het goed vast. De lijm is vrij giftig, dus zorg voor goede ventilatie. In de statische modelbouw wordt deze lijm zelden gebruikt omdat modellen weinig mechanische spanning moeten weerstaan, maar voor liefhebbers van radiografisch bestuurbare auto’s, vliegtuigen en drones is ze bruikbaarder.
5. Epoxylijm (tweecomponentenlijm)
Bestaat uit twee delen (hars en verharder) die je moet mengen voor gebruik. Ze biedt een zeer sterke en waterbestendige verbinding zodra ze is uitgehard. Ideaal voor onderdelen die veel spanning moeten weerstaan of voor het lijmen van verschillende materialen. De uithardingstijd varieert naargelang het type epoxy. Wordt vaak gebruikt in de modelvliegtuigbouw.
6. UV-lijm
Deze speciale lijm hardt uit onder ultraviolet licht. Ze is bijzonder handig voor transparante en precieze verlijmingen, zoals bij ramen of onderdelen waar een onzichtbare afwerking gewenst is.