Vroeger was de keuze aan verf vrij beperkt. Tegenwoordig zijn er talloze merken en soorten verf verkrijgbaar. Over het algemeen kunnen we ze onderverdelen in twee hoofdcategorieën: emailverven (Eng. enamel) en acrylverven (Eng. acrylics), afhankelijk van het gebruikte oplosmiddel. Maar dit artikel bespreekt ook andere soorten die bruikbaar zijn bij modelbouw.
Verf bestaat hoofdzakelijk uit twee componenten: enerzijds het oplosmiddel en anderzijds de pigmenten. Het is belangrijk te weten dat je verschillende soorten verf niet zomaar met elkaar kunt mengen. Zo zal het verdunnen van emailverf met water niet werken, aangezien deze producten niet mengbaar zijn. Het is echter wel mogelijk om lagen verf van verschillende aard over elkaar aan te brengen, maar let op de interacties tussen de producten. Zo kun je bijvoorbeeld een model schilderen met acrylverf, vernissen met een acrylvernis, en daarna verouderen (weathering) met olieverf.
Emailverven
Waarom hiermee beginnen? Omdat dit de traditionele, oudste verven zijn. Ze kunnen verdund worden met synthetische oplosmiddelen: merk-eigen thinner, white spirit, synthetische of celluloseverdunner. Let op met celluloseverdunner: die kan plastic aantasten. Hij is echter wel geschikt voor het schoonmaken van je penselen.
| Voordelen | Nadelen |
|---|---|
| Sterke hechting | Langzamere droogtijd |
| Groot kleurenaanbod | Sterkere geur |
| Makkelijk te verouderen | Meer toxisch |
| Gladde, glanzende afwerking | Vernis kan vergelen |
Emailverf is steviger en beter bestand tegen nabehandelingen. De langere droogtijd laat de verf mooi uitvloeien, waardoor penseelstrepen verdwijnen. Ze ruiken wel sterker en zijn giftiger, en dus eerder geschikt als je over een goed verluchte, aparte werkruimte beschikt.
Emailverven zijn verkrijgbaar in potjes en spuitbussen.
Acrylverven
Acrylverven zijn moderner, hoewel sommige merken al tientallen jaren bestaan. Ze worden vaak verward met “waterverf”. Hoewel sommige acrylverven watergedragen zijn, gebruiken andere een acryl-oplosmiddel. Je kunt ze verdunnen met merkspecifieke thinner, water, ethanol of methanol (let op: methanol is toxischer!). Test bij voorkeur eerst uit, en gebruik in het begin het verdunningsmiddel van hetzelfde merk.
| Voordelen | Nadelen |
|---|---|
| Snelle droogtijd | Minder robuust |
| Minder toxisch | Gevoelig voor oplosmiddelen |
| Fijnere verstuiving met airbrush | |
| Groot kleurenaanbod | |
| Vernis vergeelt niet |
Acrylverven ruiken minder en zijn minder schadelijk. Ze drogen snel, wat het schilderen met penseel iets moeilijker kan maken. Omdat de verf zich niet goed kan uitvloeien, kunnen penseelstrepen blijven. In dat geval kan een vertrager (retarder) helpen. Ze zijn bijzonder geschikt voor airbrushgebruik.
Acrylverven zijn verkrijgbaar in potjes en spuitbussen.
Lakverven
En lakverf dan? Deze soort verf geeft een erg gladde en glanzende afwerking, ideaal voor autocarrosserieën of vliegtuigrompen. Ze worden meestal met airbrush aangebracht en vragen oplosmiddelen voor reiniging. Ze drogen snel en zijn zeer sterk eens uitgehard.
Lakverven zijn beschikbaar in potjes en in spuitbussen.
Olieverf
Minder courant bij klassieke modelbouw vanwege de lange droogtijd, maar zeer geschikt voor kleurovergangen en technieken zoals “nat-in-nat”. Ze worden vooral gebruikt bij het schilderen van figuren of speciale effecten. Zelf gebruik ik ze ook voor het maken van “washes” (jussen): sterk verdunde zwarte of bruine verf (met aanstekervloeistof) om details te accentueren.
Olieverf vind je meestal in tubes bij de kunstenaarsbenodigdheden.
Verfmarkers
Vooral gebruikt voor washes of om verouderingseffecten te creëren. Ze kunnen watergedragen zijn of oplosmiddelgebaseerd.
Pigmentpoeders (droge pastels, pure pigmenten)
In gespecialiseerde winkels vind je allerlei pigmenten. Je kunt ook droge pastels schrapen en mengen. Droog aangebracht met een penseel of gemengd met een bindmiddel kun je er effecten van vuil, stof, roest, enz. mee creëren.